چه خودروهایی تسمه تایم و چه خودروهایی زنجیر تایم دارند؟

پژو آر دی RD

پژو آر دی (RD) که در واقع ترکیبی از بدنه پژو ۴۰۵ و موتور پیکان است، یکی دیگر از خودروهای ساخت داخل است که از زنجیر تایم بهره می‌برد. موتور ۱.۶ لیتری این خودرو که برگرفته از موتور قدیمی و آشنای پیکان است، به دلیل استفاده از زنجیر تایم، دوام بالایی در قسمت تایمینگ دارد و مانند پیکان، نیازی به تعویض‌های پرهزینه و منظم تسمه تایم ندارد. 

این ویژگی، پژو آر دی را برای افرادی که به دنبال خودرویی با نگهداری ساده‌تر هستند، جذاب می‌کند.

پژو روا

پژو روا، نسخه بهبود یافته پژو آر دی، نیز همانند جد خود از موتور پیکان استفاده می‌کند و به همین دلیل، سیستم تایمینگ آن مبتنی بر زنجیر است. این خودرو که تلاشی برای بهینه‌سازی و مدرن‌سازی پژو آر دی بود، توانست تا حدودی مشکلات آن را برطرف کند اما همچنان موتور آن ریشه در تکنولوژی قدیمی پیکان داشت. 

بهره‌مندی از زنجیر تایم، یکی از مزایای مشترک روا با آر دی و پیکان است که هزینه‌های نگهداری مربوط به تایمینگ را به شدت کاهش می‌دهد.

پیکان

پیکان، خودروی نوستالژیک و پرخاطره ایرانی، نماد صنعت خودروی کشور در دهه‌های متمادی است. موتور این خودرو که از سال‌ها پیش مورد استفاده قرار گرفته، همواره از زنجیر تایم استفاده کرده است. 

این ویژگی یکی از دلایل اصلی دوام و پایداری بالای موتور پیکان محسوب می‌شود، چرا که زنجیر تایم عمر بسیار طولانی‌تری نسبت به تسمه تایم دارد و کمتر دچار پارگی ناگهانی می‌شود. پیکان به دلیل سادگی ساختار و نگهداری آسان، همچنان در برخی نقاط کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پیکان وانت

پیکان وانت، نسخه باری پیکان و خودرویی که سال‌ها در خطوط تولید ایران‌خودرو حضور داشت، نیز همانند پیکان سواری از موتور مجهز به زنجیر تایم بهره می‌برد. این خودروی کاری و مقاوم، به دلیل ماهیت کاربری خود که اغلب شامل حمل بارهای سنگین و کار در شرایط دشوار می‌شود، از دوام و پایداری موتور زنجیری خود بهره‌مند است. 

نیاز کمتر به نگهداری و مقاومت بالا در برابر سایش، از مزایای اصلی استفاده از زنجیر تایم در این خودرو است که آن را برای مصارف تجاری مناسب می‌سازد.

نیسان وانت

نیسان وانت، معروف به “وانت آبی” یا “زامیاد”، یکی از بادوام‌ترین و پراستفاده‌ترین خودروهای باری در ایران است. موتورهای مورد استفاده در این خودرو، که اغلب نسخه‌های ارتقاء یافته‌ای از موتورهای قدیمی نیسان هستند، همگی از زنجیر تایم بهره می‌برند. 

این انتخاب، پایداری و طول عمر بالای موتور را در کاربری‌های سنگین و مداوم تضمین می‌کند. نیسان وانت به دلیل قابلیت اطمینان و هزینه‌های نگهداری نسبتاً پایین موتور، همچنان یکی از گزینه‌های اصلی برای مشاغل حمل و نقل سبک و نیمه‌سنگین در ایران محسوب می‌شود.

خودروهایی خارجی دارای زنجیر تایم

در بازار جهانی و به‌تبع آن در ایران، بسیاری از خودروسازان خارجی نیز به سمت استفاده از زنجیر تایم در موتورهای خود روی آورده‌اند. این انتخاب بیشتر به دلیل مزایای طول عمر بالا و نیاز کمتر به تعویض دوره‌ای صورت می‌گیرد که در بلندمدت می‌تواند هزینه‌های نگهداری خودرو را برای مصرف‌کننده کاهش دهد. 

تکنولوژی‌های نوین در ساخت زنجیر تایم نیز به کاهش صدای تولیدی و افزایش دقت عملکرد آن کمک کرده است. 

در ادامه به معرفی برخی از این خودروها می‌پردازیم:

هایما S7

هایما S7 یک شاسی‌بلند چینی است که توسط شرکت هایما (Haima) تولید می‌شود. این خودرو در ایران نیز توسط ایران‌خودرو مونتاژ و عرضه می‌گردد. 

هایما S7 در مدل‌های مختلف با پیشرانه‌هایی مانند موتور 1.8 لیتری توربو و 2.0 لیتری تنفس طبیعی عرضه شده است که هر دو نوع از زنجیر تایم برای هماهنگی سوپاپ‌ها بهره می‌برند. 

بایک سابرینا

بایک سابرینا یک سدان کامپکت چینی است که توسط شرکت بایک موتور (BAIC Motor) تولید می‌شود. این خودرو که طراحی آن تا حدودی الهام‌گرفته از خودروهای آلمانی است، در بازار ایران نیز حضور داشته است. 

سابرینا به طور خاص با پیشرانه 1.5 لیتری خود شناخته می‌شود که برای مکانیزم تایمینگ سوپاپ‌ها از زنجیر تایم استفاده می‌کند. این ویژگی به کاهش نیاز به نگهداری دوره‌ای و افزایش اطمینان از عملکرد موتور کمک می‌کند.

پژو ۲۰۰۸

پژو ۲۰۰۸، یک کراس‌اوور کوچک و محبوب فرانسوی است که توسط شرکت پژو (Peugeot) تولید می‌شود. این خودرو که در ایران نیز توسط ایران‌خودرو به بازار عرضه شده است، با موتورهای پیشرفته‌ای نظیر 1.6 لیتری THP توربوشارژ عرضه شده است. 

نکته قابل توجه این است که این موتورهای مدرن نیز برای سیستم تایمینگ خود از زنجیر تایم بهره می‌برند. 

نیسان ماکسیما

نیسان ماکسیما، یک سدان فول‌سایز ژاپنی است که توسط شرکت نیسان موتورز (Nissan Motors) تولید می‌شود. ماکسیما که در دوران حضور خود در ایران از محبوبیت بالایی برخوردار بود، به موتورهای V6 با حجم ۳.۰ یا ۳.۵ لیتر مجهز بود. 

این موتورهای قدرتمند و با دوام، برای سیستم تایمینگ سوپاپ‌ها از زنجیر تایم استفاده می‌کنند. 

نیسان پاترول

نیسان پاترول، یک شاسی‌بلند آفرودی و قدرتمند ژاپنی است که توسط شرکت نیسان موتورز (Nissan Motors) تولید می‌شود. این خودرو که به دلیل قابلیت‌های آفرود و دوام بی‌نظیرش شهرت دارد، با موتورهای مختلفی از جمله موتورهای ۴.۰ و ۴.۲ لیتری شش سیلندر عرضه شده است. 

کیا اپیروس

کیا اپیروس، یک سدان لوکس و فول‌سایز کره‌ای است که توسط شرکت کیا موتورز (Kia Motors) تولید می‌شد. این خودرو که در ایران نیز طرفداران خاص خود را داشت، معمولاً با موتور ۳.۸ لیتری V6 عرضه می‌شد. 

این موتور قدرتمند و نسبتاً پیچیده، برای هماهنگی دقیق سوپاپ‌ها از زنجیر تایم استفاده می‌کند. 

میتسوبیشی ASX

میتسوبیشی ASX، یک کراس‌اوور کامپکت ژاپنی است که توسط شرکت میتسوبیشی موتورز (Mitsubishi Motors) تولید می‌شود. این خودرو که به دلیل طراحی جذاب و عملکرد قابل قبولش شناخته می‌شود، در بازار ایران نیز حضور داشته است. 

میتسوبیشی ASX با پیشرانه‌های مختلفی از جمله موتور ۲.۰ لیتری تنفس طبیعی عرضه شده که برای مکانیزم تایمینگ سوپاپ‌های خود از زنجیر تایم بهره می‌برد. 

سوزوکی گرند ویتارا

سوزوکی گرند ویتارا، یک شاسی‌بلند ژاپنی است که توسط شرکت سوزوکی موتور کورپوریشن (Suzuki Motor Corporation) تولید می‌شود. این خودرو که در ایران نیز توسط ایران‌خودرو مونتاژ می‌شد، به دلیل قابلیت‌های آفرود نسبی و دوام بالا محبوبیت پیدا کرد. 

گرند ویتارا با موتورهای مختلفی از جمله موتور ۲.۰ و ۲.۴ لیتری عرضه شد که هر دو نوع از زنجیر تایم برای سیستم تایمینگ خود بهره می‌برند.

چری آریزو ۵

چری آریزو ۵، یک سدان کامپکت چینی است که توسط شرکت چری اتومبیل (Chery Automobile) تولید می‌شود. این خودرو که در ایران نیز با نام ام‌وی‌ام آریزو ۵ عرضه می‌شود، به دلیل طراحی مدرن و امکانات رفاهی مناسب، مورد توجه قرار گرفته است. 

آریزو ۵ با پیشرانه‌های مختلفی از جمله موتورهای ۱.۵ لیتری تنفس طبیعی و ۱.۵ لیتری توربو عرضه شده است. هر دو نوع این پیشرانه‌ها برای مکانیزم تایمینگ سوپاپ‌ها از زنجیر تایم استفاده می‌کنند.

چری آریزو ۶ پرو

چری آریزو ۶ پرو، نسخه ارتقاء یافته و لوکس‌تر چری آریزو ۵ است که آن هم توسط شرکت چری اتومبیل (Chery Automobile) تولید می‌شود. این سدان چینی که در ایران نیز با نام فونیکس آریزو ۶ پرو شناخته می‌شود، با پیشرانه ۱.۵ لیتری توربو عرضه می‌گردد. 

همانند آریزو ۵، در این مدل نیز برای سیستم تایمینگ موتور از زنجیر تایم بهره گرفته شده است. 

چری تیگو ۷

چری تیگو ۷، یک کراس‌اوور کامپکت چینی است که توسط شرکت چری اتومبیل (Chery Automobile) تولید می‌شود. این خودرو که در ایران نیز با نام ام‌وی‌ام تیگو ۷ عرضه می‌شود، به دلیل طراحی جذاب و امکانات فراوان، مورد استقبال قرار گرفته است. 

تیگو ۷ با پیشرانه ۱.۵ لیتری توربو عرضه می‌شود که برای مکانیزم تایمینگ سوپاپ‌ها از زنجیر تایم بهره می‌برد. 

هاوال H2

هاوال H2، یک کراس‌اوور کامپکت چینی است که توسط شرکت هاوال (Haval)، زیرمجموعه شرکت گریت وال موتورز (Great Wall Motors) تولید می‌شود. 

این خودرو که در ایران نیز حضور داشت، با طراحی مدرن و امکانات مناسب خود توانست توجهاتی را جلب کند. هاوال H2 با پیشرانه ۱.۵ لیتری توربو عرضه شده است که برای سیستم تایمینگ موتور از زنجیر تایم استفاده می‌کند. 

هاوال H6

هاوال H6، یک کراس‌اوور اندازه متوسط چینی است که توسط شرکت هاوال (Haval) تولید می‌شود و یکی از پرفروش‌ترین کراس‌اوورها در بازار چین محسوب می‌شود. 

این خودرو نیز مانند برادر کوچکتر خود، هاوال H2، با پیشرانه‌های توربو شارژ مانند ۱.۵ لیتری و ۲.۰ لیتری عرضه می‌شود. تمامی این پیشرانه‌ها برای مکانیزم تایمینگ خود از زنجیر تایم بهره می‌برند. 

ام وی ام X33

ام وی ام X33، یک کراس‌اوور کامپکت چینی است که توسط شرکت چری اتومبیل (Chery Automobile) تولید می‌شود و در ایران توسط مدیران خودرو با نام ام‌وی‌ام X33 عرضه می‌گردد. 

این خودرو در نسل‌های مختلفی به بازار عرضه شده و در مدل‌های ابتدایی خود از موتور ۲.۰ لیتری تنفس طبیعی استفاده می‌کرد. در این موتورها، برای سیستم تایمینگ سوپاپ‌ها از زنجیر تایم بهره گرفته شده است. 

تفاوت تسمه تایم و زنجیر تایم

تسمه تایم و زنجیر تایم، هر دو وظیفه یکسانی در موتور خودرو دارند: هماهنگ‌سازی چرخش میل‌لنگ با میل‌سوپاپ‌ها تا سوپاپ‌ها در زمان مناسب باز و بسته شوند. با این حال، تفاوت‌های اساسی در جنس، عملکرد، طول عمر، و نگهداری آن‌ها وجود دارد که هر کدام را برای کاربردهای خاصی مناسب‌تر می‌سازد.

مزایا و معایب زنجیر تایم

مزایا:

• طول عمر بالا: زنجیر تایم از فلز ساخته شده و دوام بسیار زیادی دارد؛ معمولاً تا پایان عمر مفید موتور نیاز به تعویض پیدا نمی‌کند.
• قابلیت اطمینان: به دلیل ساختار فلزی، احتمال پارگی ناگهانی آن بسیار کمتر از تسمه تایم است و از آسیب‌های جدی به موتور جلوگیری می‌کند.
• نیاز کمتر به نگهداری: برخلاف تسمه تایم که نیاز به تعویض دوره‌ای دارد، زنجیر تایم معمولاً نیاز به نگهداری خاصی ندارد.

معایب:

• صدای بیشتر: زنجیر تایم به دلیل حرکت قطعات فلزی بر روی هم، معمولاً صدای بیشتری نسبت به تسمه تایم تولید می‌کند، هرچند در موتورهای مدرن این صدا به حداقل رسیده است.
• هزینه تعویض بالا: در صورت نیاز به تعویض (که البته بسیار نادر است)، هزینه و زمان مورد نیاز برای این کار به دلیل پیچیدگی بیشتر، بالاتر است.
• وزن بیشتر: زنجیر تایم وزن بیشتری نسبت به تسمه تایم دارد که می‌تواند در بازده کلی موتور تأثیر جزئی داشته باشد.

مزایا و معایب تسمه تایم

مزایا:

• عملکرد آرام‌تر: تسمه تایم از جنس لاستیک است و در حین کار صدای بسیار کمتری تولید می‌کند.
• وزن کمتر: سبکتر از زنجیر تایم است که می‌تواند به بازده موتور کمک کند.
• هزینه تعویض کمتر: در صورت نیاز به تعویض، معمولاً فرآیند تعویض ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر از زنجیر تایم است.

معایب:

• نیاز به تعویض دوره‌ای: تسمه تایم دارای عمر مفید مشخصی است (معمولاً بین ۶۰ تا ۱۰۰ هزار کیلومتر یا ۵ سال) و باید به صورت منظم تعویض شود. عدم تعویض به موقع می‌تواند منجر به پارگی تسمه و آسیب جدی به موتور شود.
• خطر پارگی: در صورت فرسودگی یا نقص فنی، احتمال پارگی ناگهانی تسمه وجود دارد که می‌تواند منجر به کج شدن سوپاپ‌ها و خسارت‌های سنگین به موتور شود.
• حساسیت به دما و روغن: تسمه تایم می‌تواند به تغییرات دمایی شدید و نشت روغن حساس باشد که بر عمر مفید آن تأثیر می‌گذارد.